Mammapoli sneller en persoonlijker

Wie een afwijking voelt in een van de borsten, wil zo snel mogelijk weten of er reden is tot zorg. Voor nader onderzoek worden vrouwen daarom verwezen naar de mammapoli. Sinds oktober vorig jaar geeft een nieuwe werkwijze hen nog sneller duidelijkheid. Daardoor zitten patiënten zo kort mogelijk in spanning.

Tot voor kort gingen patiënten eerst bij de chirurg op spreekuur. Vervolgens gingen zij naar de radioloog voor een röntgenfoto (mammografie) en soms een echo. Die volgorde is nu veranderd. Vrouwen brengen nu éérst een bezoek aan de radioloog. In 75 procent van de gevallen kan deze mensen al meteen geruststellen. Deze patiënten hoeven dan niet meer naar de chirurg. Dat voelt goed, merkt radioloog Ypma: “Je laat iemand zo kort mogelijk in spanning over de uitslag. Zo verlenen we de juiste zorg op de juiste plek”

Radioloog geeft eerste uitslag
In de nieuwe werkwijze vervult de radioloog een zogenaamde poortfunctie, legt Ypma uit: “Als radiologen zitten we in een onzeker gebied. Er is wel iets zichtbaar dat vraagt om onderzoek, maar er is geen zekerheid over de diagnose.” Op basis van de mammografie, eventuele echografie en al bekende gegevens, bepaalt de radioloog wat er gedaan wordt. Blijkt er – gelukkig – niets aan de hand, dan wordt de patiënt terugverwezen naar de huisarts. En is er reden voor verder onderzoek? Dan wordt dit nog dezelfde ochtend gedaan. Bij ongeveer een kwart van de vrouwen neemt de radioloog weefsel af. Dat moet meer gaan vertellen over de afwijking. Ypma: “We doen dat zelf, via een biopt of punctie. Omdat we zelf de uitslag bespreken met de patiënt, voelt dit voor hen al wat meer vertrouwd. Je hebt te maken met een heel kwetsbaar stukje gezondheidszorg, waar veel aandacht, empathie en communicatie voor nodig is.” Iedereen bij de mammapoli is hiervan doordrongen. Ook de medewerkers van de poli chirurgie, de volgende stap van de mammapoli.

Verpleegkundig specialist mammacare Andrea Wijnen (l) en mammacare verpleegkundige Marieke Diederen (r).

Volgende dag uitslag extra onderzoek
Mammacare verpleegkundigen Andrea Wijnen of Marieke Diederen vangen vrouwen op die naar de poli chirurgie doorgaan. Wijnen: “We vragen hoe het met ze gaat, we beantwoorden vragen en bieden emotionele ondersteuning. Verder bereiden we hen voor op het gesprek met de chirurg, waarin de uitslag van de extra onderzoeken wordt besproken. Daarnaast stellen we een aantal aanvullende vragen om een compleet beeld te krijgen van de patiënt.” Dat gesprek met de chirurg vindt de volgende dag al plaats. Er is namelijk 24 uur nodig om te zien of het om borstkanker gaat. Dit is bij ongeveer de helft van de vrouwen waarbij extra onderzoek is gedaan het geval. Wijnen: “Als het borstkanker is, zien we om welke soort het gaat. Dat zegt ons meer over hoe de kankercellen zich delen en – heel belangrijk – voor welke behandeling de borstkanker gevoelig is. Met al die informatie hebben we een goed startpunt voor de behandeling. We zijn ook bij het gesprek met de chirurg en blijven voor het gehele traject het persoonlijk aanspreekpunt voor de patiënt.”

Uitslag en behandelplan
“Het eerste contact is anders, maar ook nuttiger,” vertelt chirurg Levert over de nieuwe werkwijze. Zij ziet al 21 jaar vrouwen op de mammapoli. “Wanneer ik nu iemand spreek, heb ik de uitslag al. Daardoor hebben we meer tijd en aandacht voor patiënten die het echt nodig hebben. We kunnen meteen zekerheid geven en aangeven welke behandelingen de grootste kans van slagen hebben. Dat scheelt zoveel onzekerheid en stress.” Het scheelt ook onnodig werk: “Het hele team wordt efficiënter ingezet. Als LangeLand Ziekenhuis zijn we heel erg trots op de manier waarop we dit samen weten te organiseren,” zegt Levert tevreden. Levert gaat het liefst zo snel mogelijk over tot behandeling. Maar soms is juist rust geboden. “We doen alles in samenspraak met de patiënt. Want ieder mens is anders. Voor sommige vrouwen is het allemaal eventjes teveel. Er komt in korte tijd enorm veel op je af. En een enkele keer is nog wat extra onderzoek nodig.” De manier waarop je de boodschap brengt maakt veel uit, weet zij uit ervaring: “Hoe je ermee omgaat is heel belangrijk. Empathie is geen knopje wat je kan omzetten of een trucje dat je toepast. Je leert aan te voelen wat iemand nodig heeft. Daarin moet je een balans zien te vinden. Want ik wil ook graag doorpakken; ik wil mijn patiënt beter maken!” Na de mammapoli Na het bezoek aan de mammapoli wordt de behandeling ingezet. Deze vindt ook plaats bij het LangeLand Ziekenhuis en wordt mogelijk gemaakt door diverse samenwerkende specialismen. In een volgende InfoLand besteden we hier meer aandacht aan.

Wanneer naar de mammapoli?
Uw huisarts kan u verwijzen naar de mammapoli. Wanneer u iets voelt wat u niet vertrouwt bijvoorbeeld. U kunt ook verwezen worden na een onderzoek bij het bevolkingsonderzoek borstkanker. Hoe dan ook is er altijd binnen één week plek op onze mammapoli. Want we vinden het belangrijk dat u snel terecht kunt. De spreekuren zijn op maandag-, woensdag- en donderdagochtend. Meer weten over onze borstkankerzorg? Bekijk dan de uitgebreide informatie op de website: www.llz.nl/borstkanker.